سئوالات متداول

دندان نهفته دندانی است که بنا به دلایل ژنتیکی یا تنگ بودن فک و یا مسدود بودن مسیر رویش ، نتوانسته از لثه بیرون بیاید . در بیشتر مواقع دندان نهفته هیچگونه علائم و یا نشانه ای ندارد و تنها در صورت گرفتن تصاویر رادیوگرافی برای دندانپزشک قابل رویت است و می تواند به وجود آن پی ببرد .

برای درمان این مشکل ، معمولا درمان ارتودنسی با هدف ایجاد فضا برای دندان نهفته و باز کردن مسیر رویش انجام می شود ، بعداز این مرحله، اگر دندان نهفته خود به خود به محل مورد نظر حرکت نکرد ، بنا به تشخیص متخصص ارتودنسی ، بیمار جهت جراحی معرفی می گردد . در جراحی ، مسیر رویش دندان توسط جراحی باز می شود و یک براکت یا باتن بر روی دندان نهفته نصب می شود تا ارتودنتیست بتواند با اعمال نیروی ارتودنسی ، دندان را به محل اصلی خود برساند . با این وجود علیرغم انجام تمام تلاش ها همیشه این احتمال وجود دارد که دندان نهفته پتانسیل رویش نداشته باشد . متاسفانه در این مرحله تنها گزینه ممکن ، کشیدن دندان نهفته و پر کردن جای خالی آن با یکی از روش‌های ایمپلنت ، پروتزهای دندانی و … می باشد .

جلسه اول در درمان ارتودنسی یکی از مهمترین جلسات می باشد . در این جلسه متخصص ارتودنسی بیمار را معاینه می کند و موقعیت فکی ، وضعیت لبخند و قرار گیری لب ها و نظم دندانها ارزیابی می شود و رادیوگرافی های لازم تجویز می گردد . در این جلسه معمولا پزشک معالج به شما خواهد گفت که کشیدن دندان برای شما لازم است یا نه ، در برخی موارد این تصمیم گیری ممکن است به بررسی نتایج قالب گیری و یا حتی بررسی وضعیت پیشرفت و درمان و موقعیت لب ها ، یعنی چندین ماه بعد از شروع درمان ، موکول شود . پس کشیدن دندان بنا به تشخیص پزشک معالج ممکن است در ابتدای درمان و یا اواسط درمان ارتودنسی باشد . در شرایط زیر ممکن است متخصص تشخیص دهد یک یا چند تا از دندانهای شما قبل یا در حین درمان ارتودنسی کشیده شوند ؛ شرایطی همچون:

• کوچک بودن فک
• بی نظمی دندانها در اثر بزرگ بودن دندانها و یا تعداد زیاد دندانها
• عدم تقارن و ناهماهنگ بودن فک ها
• بیرون زدگی دندانها
• ازبین رفتن دندان دراثر مشکلاتی مانند تحلیل لثه ، پوسیدگی عمیق و …

طول درمان در افراد مختلف ، متفاوت است زیرا مشکل و وضعیت دندانی و فکی افراد مختلف ، یکسان نمی باشد . پس بسته به سن بیمار ، نوع و شدت ناهنجاری دندانی و فکی ، همکاری بیمار ، مراجعات منظم ، رعایت بهداشت ، مراقبت از ابزار ارتودنسی ، شرایط زندگی ، درآوردن یا در نیاوردن دندانها و غیره متفاوت می باشد . به طورکلی میانگین طول درمان ارتودنسی در حدود 2 سال می باشد و این ممکن است در بعضی از افراد و موارد درمانی مانند بیماران شکاف کام و … تا چندین سال به طول بیانجامد و یا در برخی این زمان بسیار کوتاه تر باشد . فاصله بین دو ویزیت بیمار بنا به صلاحدید متخصص متفاوت است و از یک هفته تا 6 ماه متغیر می باشد .

در موارد محدودی انجام ارتودنسی تنها بر روی یک فک امکانپذیر است اما این کار تحت شرایط خاص و پس از مشورت با دندانپزشک و معاینه‌ی دندان‌های شما و تشخیص ایشان اتفاق می‌افتد . درصورتی این امکان وجود دارد که روابط دندانهای هر دو فک شما به طور صحیح باشد و کامل روی همدیگر بنشینند و نامرتبی دندانی کمی در یک یا دو فک شما وجود داشته باشد چون هدف از درمان ارتودنسی فقط صاف کردن دندانها نیست بلکه نحوه صحیح قرار گرفتن دندنها روی هم و عملکرد صحیح دندانها و تاثیر آنها بر چهره و لبخند شما هم حائز اهمیت است . در غیر این صورت با توجه به اهمیت برقراری رابطه درست بین دندان‌های فک بالا و پایین علاوه بر اصلاح موقعیت دندان‌ها، حتما لازم است هر دو فک تحت درمان ارتودنسی قرار گیرند تا نتیجه مطلوب حاصل گردد. بنابراین دندانپزشک پس از معاینه‌ی دندان‌ها، بهترین روش درمانی را برای شما شرح و تجویز می‌کند .در صورتی که درمان فقط بر روی یک فک بیمار انجام شود این مدت زمان بنا به مشکل و ناهنجاری دندانی و فکی بیمار کمتر می شود . معمولا درمان یک فک در حدود 1 سال الی 1/5 سال طول میکشد که باز بنا به صلاحدید دندانپزشک و روند و پیشرفت درمان بیمار متغیر می باشد .

انجام درمان ارتودنسی در دوره بارداری وشیر دهی منعی ندارد ، لکن تنها با شرط رعایت دقیق اصول بهداشتی توصیه شده توسط دندانپزشک و تحت نظر بودن مرتب وی امکان پذیر است . از آنجا که در طی دوران بارداری تغییرات هورمونی در بدن مادر اتفاق می افتد ، لثه های خانم باردار بسیار حساس تر از حالت عادی می شود و اهمیت رعایت بهداشت و معاینه و مراجعه منظم و مراقبت از ابزار ارتودنسی اهمیت بسیار بیشتری پیدا می کند . بنابراین درمان ارتودنسی ، همزمان با بارداری فقط برای افرادی انجام پذیر است که هم بهداشت دهانی را بسیار خوب رعایت می کنند و هم مراجعات شان به مطب ، طبق برنامه و منظم است .

هدف از ارتودنسی نظم بخشیدن به دندان­های هر دو فک و اصلاح لبخند و نامرتبی ها می­باشد بنابراین ارتودنسی به خودی خود هیچ عارضه ای برای دندانها ندارد و این عدم رسیدگی فرد و سهل انگاری فرد  می­باشد که زمینه ایجاد عوارض را فراهم می­کند . عدم مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان توسط فرد و نیز عمل نکردن به توصیه و آموزشهای متخصص ارتودنسی ، موجب بروز مشکلاتی نظیرپوسیدگی دندانها ، التهاب لثه ، تحلیل لثه ، ایجاد لکه های سفید روی دندانها ، زرد شدن دندانها و … می شود. عوارض و معایب ارتودنسی به سادگی و با عمل به دستورات ارتودنتیست و نیز رعایت بهداشت دهان و دندان در زمان ارتودنسی توسط فرد قابل پیشگیری می­باشد .

بهداشت دهان و دندان در همه مواقع امری ضروری و قابل اهمیت است . اما ، ضرورت این کار در زمان درمان ارتودنسی دو چندان می شود . ارتودنسی نیز همانند سایر درمان ها ، با ریسک هایی در طول درمان مواجه است که اغلب آن ها با رعایت بهداشت دهان و دندان ، قابل پیشگیری خواهند بود . در صورتی که فرد در این دوران به بهداشت دندان ها توجه نداشته باشد ، امکان بروز عوارضی هم چون ایجاد پلاک دندانی و پوسیدگی دندانها ، التهاب لثه ، تحلیل لثه ، زرد شدن دندنها و ایجاد لکه های سفید بیشتر می شود. قطعا رعایت بهداشت دهان در زمان وجود دستگاه ها و براکت های ارتودنسی امری دشوار خواهد بود ؛ زیرا پاکسازی مواد غذایی از مابین دندان ها و براکت ها زمان بر است که در صورت عدم توجه بیمار به آن ، عوارضی که در بالا اشاره شد دندانها را تهدید خواهد کرد . بر طبق تحقیقاتی که از سوی محققین انجام گرفته است ، استفاده از مسواک ، نخ دندان و دهان شویه ها در جلوگیری از پوسیدگی دندان ها امری ضروری است . یکی از شایع ترین عوارض ناشی از درمان ارتودنسی که در صورت بی توجهی بیمار به اصول بهداشتی دهان و دندان حاصل می شود ، به جای ماندن جای براکت ها پس از کامل شدن دوره درمان و برداشته شدن دستگاه های ارتودنسی ثابت است .

توصیه می شود که پیش از شروع درمان ارتودنسی ترمیم دندانها انجام شود . پیش از درمان ، دندان ها توسط ارتودنتسیت معاینه می شوند و در صورت نیاز دندانها به ترمیم ، بیمار به دندانپزشک و متخصص مربوطه ارجاع داده می شوند . اگر در حین درمان ارتودنسی دندان دچار پوسیدگی شود ، برای پر کردن دندان ، ارتودنتیست باید وضعیت دندان پوسیده را معاینه کند تا اگر ممکن باشد متخصص ترمیمی بتواند بدون برداشتن سیم و براکت دندان را ترمیم کند . اما اگر دندانپزشک نتواند به دندان پوسیده دسترسی مناسبی داشته باشد ، سیم ها به طور موقت برداشته می شوند تا دندان پر شود و پس از ترمیم ، ارتودنتیست سیم ها را در جای خود قرار خواهد داد .

توصیه می شود که پیش از شروع درمان ارتودنسی ترمیم دندانها انجام شود . پیش از درمان ، دندان ها توسط ارتودنتسیت معاینه می شوند و در صورت نیاز دندانها به ترمیم ، بیمار به دندانپزشک و متخصص مربوطه ارجاع داده می شوند . اگر در حین درمان ارتودنسی دندان دچار پوسیدگی شود ، برای پر کردن دندان ، ارتودنتیست باید وضعیت دندان پوسیده را معاینه کند تا اگر ممکن باشد متخصص ترمیمی بتواند بدون برداشتن سیم و براکت دندان را ترمیم کند . اما اگر دندانپزشک نتواند به دندان پوسیده دسترسی مناسبی داشته باشد ، سیم ها به طور موقت برداشته می شوند تا دندان پر شود و پس از ترمیم ، ارتودنتیست سیم ها را در جای خود قرار خواهد داد .

متخصص ارتودنسی شما مسئول انجام درمان ارتودنسی است و سایر موارد مثل ترمیم دندان ، جراحی فک و دندان ، ایمپلنت و … توسط همکاران دندانپزشک دیگر انجام خواهند شد و هزینه آنها جداست .